Obchody 94 rocznicy Bitwy Warszawskiej oraz Obchody Święta 80 Pułku Piechoty w Ząbkach, które odbyły się 13 sierpnia br., były także doskonałą okazją do świętowania ukończenia renowacji kwatery Żołnierzy Września '39 roku oraz do odsłonięcia pomnika ku czci Żołnierzy 80 Pułku Piechoty.
Obchody, tych ważnych, nie tylko dla ząbkowskiej społeczności okazji, rozpoczęły się w Ząbkach koncertem w wykonaniu Chóru "Cantores Miserciordiae", pod dyrekcją Zbigniewa Jerzego Szablewskiego w kościele Św. Trójcy.
Podczas uroczystej Mszy Św. odprawionej w intencji żołnierzy poległych w walkach 1920 r. oraz w intencji żołnierzy 80 Pułku Piechoty, homilię wygłosił Ks. Prałat Płk. Sławomir Żarski.
W uroczystościach uczestniczyli zaproszeni goście: poseł na Sejm RP Jacek Sasin, przedstawiciel Wojewody Mazowieckiego zastępca dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Artur Sudba, Mazowiecki Wicekurator Oświaty Katarzyna Góralska, a także goście honorowi – rodzina porucznika Romana Kiersnowskiego dowódcy kompanii 80 pp, który spoczywa na cmentarzu w Ząbkach oraz Janina Janiak z Wołomina, żona sierżanta Zygmunta Janiaka – żołnierza 80 pp.
Wśród zaproszonych gości znaleźli się także przedstawiciele Rady Powiatu Wołomińskiego – Janusz Chibowski i Ryszard Walczak oraz Starosta Wołomiński Piotr Uściński.
Wśród zaproszonych mundurowych gości uroczystości znaleźli się: Dowódca Garnizonu Warszawa – Wesoła Ppłk. Bogusław Grzeszczak, Komendant Powiatowy Policji w Wołominie Dariusz Krząstek, Komendant Policji w Ząbkach Dariusz Korzeń, Komendant Straży Miejskiej Zbigniew Forysiak, i rekonstruktorzy ze Stowarzyszenia Historycznego "CYTADELA" z Warszawy, a także radni gminni, kombatanci koła w Ząbkach, burmistrzowie z okolicznych miejscowości, dyrektorzy szkół i pozostałych ząbkowskich palcówek, reprezentacja Towarzystwa Przyjaciół Ząbek, poczty sztandarowe, przedstawiciele lokalnego biznesu i mieszkańcy, a także pozostali goście.
W uroczystościach uczestniczyły także lokalne władze: przewodniczący rady miasta Wojciech Gut, burmistrz Ząbek Robert Perkowski oraz zastępca burmistrza Artur Murawski.
Po Mszy Św. Mirosław Sobiecki z portalu HistoriaZabek.pl, inicjator renowacji kwatery Żołnierzy Września '39 roku, powitał zaproszone rodziny żołnierzy 80 pp, które otrzymały z rąk Burmistrza Ząbek podziękowania za udział w uroczystości w formie symbolicznych grawertonów i kwiatów. Podziękowania odebrały Helena Kiersnowska–Murakowska wraz z Jolantą Cynkier oraz Janina Janiak. Pamiątkowy grawerton z podziękowaniem od władz miasta otrzymał także Mirosław Sobiecki.
Po tej części uroczystości, nastąpił tradycyjny przemarsz uczestników z kościoła na lokalny cmentarz. Podczas drogi, w utrzymaniu kroku marszowego, pomagała Miejska Orkiestra Dęta pod batutą Barbary Hijewskiej.
Na cmentarzu, pod pomnikiem "Poległych w obronie Ojczyzny w sierpniu 1920 r., aby upamiętnić żołnierzy – uczestników bitwy pod Ossowem, chór odśpiewał Hymn Narodowy, a Apel poległych odczytał kpt. Sebastian Kostecki z I Warszawskiej Brygady Pancernej im. Tadeusza Kościuszki. Była także salwa honorowa oddana przez Kompanię Honorową WP i składanie kwiatów przez delegacje. Tę część uroczystości poprowadził Karol Małolepszy.
Wcześniej jednak, podczas przemówienia poseł na Sejm RP Jacek Sasin przypominał, że musimy być spójnym narodem i że nie możemy ustawać w budowaniu naszej tożsamości narodowej. Podkreślił, że wolność nie jest dana raz na zawsze i że należy ją pielęgnować. Wicekurator Katarzyna Góralska podkreślała, że kształtujemy ojczyznę przez pamięć o wartościach, które budują naszą tożsamość narodową. Oboje podkreślali konieczność służenia wspólnej idei, która będzie umacniać naród. Będzie spoiwem i będzie uczyć Polaków chluby i dumy narodowej, które kształtują tożsamość narodową.
Starosta Piotr Uściński podziękował za przygotowanie uroczystości władzom miasta i Mirosławowi Sobieckiemu za inicjatywę i angażowanie się w organizację. Podkreślał, że młodzi muszą poznać historię bitwy, w której Polska Europie i światu przyniosła zwycięstwo. Zaprosił także zebranych do Ossowa na rekonstrukcję Bitwy Warszawskiej.
Po tej części, uroczystość przeniosła się pod kwaterę żołnierzy września' 39 roku, gdzie prócz odnowionej kwatery, można było podziwiać nowy pomnik w hołdzie żołnierzom 80 Pułku Piechoty. Drugą część uroczystości poprowadził Mirosław Sobiecki. W słowie wstępu przedstawił losy Strzelców Nowogródzkich od 1920 roku i zdobycia Radzymina podczas Bitwy Warszawskiej, przez przemianowanie jednostki w 1921 roku na 80 pułk piechoty, po walki w 1939 roku na przyczółku radzymińsko-wieliszewskim oraz na warszawskiej Pradze. Zwrócił także uwagę na fakt pomijania dotychczas przez historię roli jaką odegrał 80 pp oraz braku w naszym powiecie jakichkolwiek tablic upamiętniających jego czyny bojowe. Następnie przedstawił symbolikę wybudowanego pomnika zaprojektowanego przez Rafała Tarasa: ceglany narożnik domu zbombardowanego przez Niemców to jeden z wielu praskich budynków w których walczyli i ginęli żołnierze 80 pp, a cegły z których pomnik został wybudowany, nawiązują do ząbkowskiej historii i cegielni z których pochodził surowiec do budowy większości praskich kamienic. Uroczystego przecięcia wstęgi, w celu symbolicznego odsłonięcia pomnika dokonali: poseł na Sejm RP Jacek Sasin, przedstawiciel wojewody – dyrektor Artur Subda, burmistrz Ząbek Robert Perkowski oraz Przewodniczący Rady Miasta Wojciech Gut.
Następnie ksiądz dziekan prałat Mieczysław Stefaniuk dokonał poświęcenia odsłoniętego pomnika. Tuż przed rozpoczęciem uroczystości okazało się, że ojciec księdza walczył w 1939 roku pod Mławą w 20 Dywizji Piechoty, ramię w ramię z żołnierzami z 80 pułku piechoty, do czego nawiązał podczas poświęcenia pomnika. Aby uczcić poległych żołnierzy, kpt. Kostecki odczytał Apel Poległych, a kompania honorowa oddała salwę honorową. Kwiaty od mieszkańców i przyjaciół Ząbek złożyła delegacja składająca się z władz miasta i zaproszonych gości. Kwiaty złożyła także rodzina Porucznika Kiersnowskiego.
Krótką notkę biograficzną o swoim ciotecznym dziadku Poruczniku Kiersnowskim przedstawiła Aleksandra Kiersnowska – Tylewicz. Powiedziała, że niewiele wie o swoim dziadku i aby zebrani mogli się czegoś o nim dowiedzieć, odczytała fragment listu pisanego przez niego w 1939 roku do Marii Budonowskiej z okazji imienin. List odzwierciedlał osobowość porucznika, oddając głębię jego przemyśleń. Zebrani dowiedzieli się także, że Porucznik Roman Kiersnowski poległ we wrześniu 39 roku, gdy próbował ratować rannego żołnierza. Z relacji naocznego świadka wynika, że otrzymał wówczas serię z karabinu maszynowego. To co po nim do dziś pozostało w rodzinie to nieśmiertelnik i zegarek, na którym wyraźnie widać ślad jednej z kul, która go trafiła.
Wnuczka porucznika Kiersnowskiego wyraziła w imieniu całej rodziny ogromną wdzięczność i radość z powodu wybudowania w Ząbkach pomnika upamiętniającego bohaterskich obrońców z Zacisza.
Na koniec uroczystości burmistrz Ząbek Robert Perkowski podziękował serdecznie uczestnikom wydarzenia, pamiętając o szczególnym podziękowaniu przedstawicielowi Wojewody Mazowieckiego i Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa za pomoc finansową w rewitalizacji kwatery Żołnierzy Września '39 i budowie pomnika. Przypomniał rolę jaką odegrała Bitwa Warszawska na kartach historii Polski i wyraził nadzieję, że odsłonięcie pomnika poświęconego pamięci Żołnierzy 80 Pułku Piechoty przyczyni się do tego, aby pamięć o wydarzeniach z września '39, przetrwała wśród ząbkowskiej społeczności.
lista delegacji składających kwiaty pod pomnikiem poległych w sierpniu 1920 w Ząbkach
Iwona Potęga
